Bỏ tiền đi xuất khẩu lao động, chưa đổi đời đã đổ nợ

Qua môi giới, người lao động đã bỏ ra gần hơn 50 triệu đồng để được đi xuất khẩu lao động tại Ảrập Xêút trong thời hạn 2 năm nhưng làm chưa được 3 tháng đã bị cho về nước khiến cuộc sống của họ càng khó khăn hơn, nợ nần chồng chất.

Trong đơn kêu cứu gửi đến Báo Lao Động & Đời sống, anh Đỗ Minh Trí trình bày: “Tôi đã đóng hơn 40 triệu đồng, chưa kể chi phí đi lại, khám sức khỏe nhưng khi qua Ảrập Xêút, công việc không đúng như Cty nói, giấy tờ không hợp lệ, tôi bị cho về nước khi mới làm được hơn 2 tháng”.

Anh Trí trình bày sự việc với PV Báo Lao Động & Đời sống

Tay nộp tiền, tay ký hợp đồng và… bay ngay?

Khoảng đầu tháng 3.2014, anh Trí được một người quen giới thiệu đi Ảrập Xêút lái xe đường dài thông qua Cty Thăng Long OSC (số 109 ngõ 2, Định Công Thượng, Hoàng Mai, Hà Nội). Anh Trí đóng cho Cty hơn 43 triệu đồng, chưa kể chi phí 3 lần đi lại từ Lâm Đồng ra Hà Nội, khám sức khỏe 2 lần hết gần 10 triệu đồng. Anh Trí cho biết, vốn có nghề lái xe nên khi Cty mô tả công việc, anh rất mừng vì qua Ảrập Xêút anh sẽ chạy xe tải đường dài, yêu cầu mỗi ngày lái xe 500km, nếu làm thêm (lái nhiều hơn) sẽ được trả 10SR/100km, mức lương là 1.500 SR (đơn vị tiền tệ Ảrập Xêút - PV).

“Đường bên Ảrập Xêút rất dễ chạy nên việc chạy 500km/ngày không khó, tôi nghĩ công việc này rất ổn, 2 năm đi làm sẽ kiếm được số tiền kha khá. Nghĩ vậy nên cũng đi vay mượn để đóng chi phí đi nhưng mọi việc không thuận lợi như tôi nghĩ”, anh Trí nói. Theo lời anh, trước khi đi, anh không được Cty cho học bất kỳ lớp đào tạo gì liên quan đến công việc. “Sắp đến ngày đi, Cty mới thông báo để tôi bay ra Hà Nội. Ngày 21.4.2014, tôi đến Cty ký HĐ rồi lên xe đi liền ra sân bay. Vé máy bay, visa và giấy tờ liên quan Cty đã đặt sẵn, chúng tôi cứ thế nhận và lên đường”, anh Trí nói.

Đi cùng đợt với anh Trí có anh Nguyễn Trường Hoài (Thanh Chương, Nghệ An) được một người môi giới tên là Nguyễn Thị Vân (SĐT: 0976…293) giới thiệu đến Cty Thăng Long OSC để đi xuất khẩu lao động ở Ảrập Xêút. Công việc là chạy xe tải thùng đường dài, chi phí anh Hoài bỏ ra cũng hơn 50 triệu đồng. “Tôi chưa kịp chuẩn bị thì Cty gọi điện thông báo phải đi liền trong ngày. Tới sân bay Nội Bài cũng sắp trễ, tôi một tay đưa tiền cho người của Cty, một tay ký vào HĐ mà không kịp đọc được chữ nào, sau đó tôi nhận hộ chiếu, giấy tờ và lên đường”, anh Hoài kể lại.

Sẽ hoàn trả chi phí cho người lao động

Cùng đi Ảrập Xêút ngày 21.4 có 5 người (3 người của Cty Thăng Long OSC và 2 người do Cty xuất khẩu lao động khác ở Hải Phòng đưa đi). Theo lời anh Trí, khi đến nơi, các anh không được đưa đi khám lại sức khỏe, cũng không được cấp visa Iquma (visa làm việc theo quy định của Chính phủ Ảrập Xêút). Sau đó, các anh được đưa đến thành phố Khari. Thay vì được lái xe đường dài, họ được đưa vào làm phụ chạy xe công trường, trộn, đổ bêtông.

“Làm từ 4h sáng, đến trưa về nấu cơm. Trong HĐ ghi rõ ngày làm 10 tiếng nhưng ngày nào chúng tôi cũng đi từ 4h sáng đến 19h tối, có khi đến 21h mới về tới nhà”, anh Trí nói, “làm việc cực khổ, dưới cái nắng gần 60 độ, nhưng mức lương nhận được lại thấp hơn trên HĐ thỏa thuận với Cty. Tháng đầu tiên, tôi chỉ nhận được 1.200SR, khi thắc mắc thì phía Cty bên Ảrập Xêút cho biết, họ chỉ trả cho lao động 1.400SR. Và tôi nhận được 1.200SR vì đã bị trừ 200SR do có 1 chuyến bơm bêtông nhưng tôi không đi. Việc thỏa thuận trả 1.500SR là do Cty ở Việt Nam thỏa thuận sai. Đến tháng thứ 2 làm việc, tôi chỉ nhận được 700SR. Tháng thứ 3, tôi vừa làm việc được 1 tuần thì Cty bên Ảrập Xêút thông báo tất cả các lao động Việt Nam phải về nước, ngày công 1 tuần của tháng thứ 3 phía họ cũng không trả”.

Anh Trí thắc mắc, mặc dù ký HĐ với Cty Thăng Long OSC là làm việc tải Ảrập Xêút 2 năm nhưng Cty Thăng Long OSC chỉ xin visa cho những lao động này có thời hạn chỉ 90 ngày. Ngày các lao động này về cũng là thời hạn trên visa đã hết (ngày cấp visa 7.4.2014, ngày về tới Việt Nam 6.7.2014. “Khi về nước, chúng tôi đã gọi và trực tiếp đến Cty để nghị giải quyết nhưng sau khi Cty yêu cầu chúng tôi viết tường trình, tới nay chưa nghe Cty sẽ giải quyết ra sao. Gọi điện cho giám đốc Thăng thì ông Thăng bảo để từ từ”, anh Trí nói. Riêng anh Hoài, sau khi vay mượn hơn 50 triệu đồng để đi xuất khẩu lao động nhưng mới được 3 tháng đã bị Cty cho về, anh đã không dám về quê mà vạ vật ở Hà Nội.

Ngày 21.7, PV liên hệ (qua điện thoại) với Cty Thăng Long OSC thì được một người giới thiệu tên là Thủy (Phòng Đối ngoại) xác nhận có 3 trường hợp được Cty đưa đi làm việc tại Ảrập Xêútvà hiện 3 người này đã về nước. Hỏi bà Thủy về hướng giải quyết vụ việc, bà Thủy cho rằng: Thời hạn visa 90 ngày là cho phép trong 3 tháng, nếu anh không xuất cảnh thì sẽ hủy visa. Tất cả visa đều như vậy kể cả Đài Loan, Ảrập, bất kỳ nghề nào từ giúp việc gia đình, công nhân nhà máy… 5 lao động sang Ảrập Xêút đợt 21.4.2014, có 2 lao động ở Cty khác đánh nhau nên phía Ảrập đuổi tất cả về.

Còn việc thanh lý HĐ, Cty đã cho người lao động viết tường trình và sẽ liên lạc với Cty môi giới, chủ sử dụng lao động bên Ảrập để xem xét tình hình, lỗi cụ thể của người lao động để giải quyết cho người lao động. Về công việc của người lao động không giống như trên hợp đồng, bà Thủy nói do mấy tháng đầu chưa đổi được bằng lái chính nên người lao động chỉ đi phụ. Về trường hợp của anh Hoài phải ký HĐ, nộp tiền tại sân bay, bà Thủy cho rằng “có thể là do kẹt xe, gấp quá, chứ hai người khác đều ký ở Cty”. “Nếu không phải lỗi của người lao động thì Cty sẽ giải quyết và sẽ hoàn lại tiền cho người lao động”, bà Thủy khẳng định.

LĐ&ĐS sẽ tiếp tục trở lại sự việc sau khi có hướng “giải quyết” của Cty Thăng Long OSC.

Tất cả những người nước ngoài đến Ảrập Xêút đều phải xin visa để nhập cảnh. Có 3 loại visa được chính phủ Ảrập Xêút cấp là: Visa du lịch, visa làm việc và visa xuất cảnh/visa nhập cảnh trở lại. Visa du lịch: Được cấp để phục vụ mục đích kinh doanh và có thời hạn tối đa là 3 tháng. Visa làm việc: Để có thể làm việc ở Ảrập Xêút người lao động phải có visa làm việc (giấy phép cư trú). Visa này được gọi là “Iquma” chỉ được cấp khi nhập cảnh vào Vương quốc Ảrập để làm việc. Visa Iquma có thời hạn 2 năm Hijra (lịch của Ảrập Xêút) và có thể cấp mới khi được chính phủ Ảrập Xêút cho phép.  (Nguồn: Hiệp hội xuất khẩu lao động Việt Nam)